zehirlenen kişi ne yapmalı ne demek?
Zehirlenme durumunda yapılması gerekenler hayati önem taşır ve zehrin türüne, miktarına ve zehirlenen kişinin genel sağlık durumuna göre değişiklik gösterebilir. Ancak genel olarak şu adımlar izlenmelidir:
- Hemen Acil Servisi Aramak: Zehirlenme şüphesi varsa vakit kaybetmeden 112 aranmalıdır. Eğer mümkünse, zehirlenmeye neden olan madde hakkında bilgi vermek önemlidir.
- Kişiyi Güvende Tutmak: Zehirlenen kişiyi zehirli maddenin kaynağından uzaklaştırın.
- Kusmaya Çalışmamak: Eğer sağlık görevlileri tarafından özellikle belirtilmediyse, kişiyi kusturmaya çalışmayın. Bazı durumlarda kusma, durumu daha da kötüleştirebilir. (kusma)
- Etiketi/Ambalajı Saklamak: Zehirlenmeye neden olan maddenin etiketini, ambalajını veya herhangi bir kalıntısını sağlık görevlilerine göstermek için saklayın. Bu, zehrin türünü belirlemede ve uygun tedaviyi sağlamada yardımcı olacaktır.
- Sakin Kalmak ve Sakinleştirmek: Panik, durumu daha da kötüleştirebilir. Hem zehirlenen kişinin hem de çevresindekilerin sakin kalmaya çalışması önemlidir.
- Temel Yaşam Fonksiyonlarını Kontrol Etmek: Kişinin bilinci kapalıysa veya solunum güçlüğü çekiyorsa, temel yaşam desteği (suni solunum, kalp masajı vb.) uygulamak gerekebilir. Bu konuda eğitim almadıysanız, acil servis görevlilerinin talimatlarını izleyin.
- Cilt veya Göz Teması Durumunda: Zehirli madde ciltle temas ettiyse, bol su ile en az 15-20 dakika yıkayın. Gözle temas halinde ise, gözleri akan su altında aynı süre boyunca yıkayın. (cilt%20teması, göz%20teması)
- Zehirlenme Merkezine Danışmak: Ülkemizde Zehirlenme Danışma Merkezi bulunmaktadır. Acil durumlarda bu merkeze danışarak da bilgi alabilirsiniz (114).
ÖNEMLİ NOT: Bu bilgiler genel bir rehber niteliğindedir ve profesyonel tıbbi yardımın yerini tutmaz. Zehirlenme durumunda her zaman en hızlı şekilde acil servise başvurulmalıdır.